Civilizacija starog Rima protezala se više od 1000 godina, od osnivanja Republike do pada Carstva na Zapadu. To je dugo vremena u seksualnom moralu – uporedite današnje običaje Ujedinjenog Kraljevstva s onima iz 1015.

Ideja da je Rim bio izuzetno promiskuitetno i razuzdano društvo je, u stvarnosti, ako ništa drugo, veliko pretjerano pojednostavljivanje složene slike. To je pojednostavljenje koje je poslužilo erotskim umjetnicima – često nesposobnim da svoje vrijeme prikažu kao istinski seksualno – dobro u svakom mediju, od ulja do digitalnog videa.

Možda postoji element vjerske propagande iu ovoj slici Rima . Katolička crkva je zavladala u posljednjim stoljećima Carstva. U interesu Crkve je bilo da prikaže pretkršćanski, paganski rimski svijet kao jednu od želja van kontrole, orgija i endemskog silovanja koje su stavili pod kontrolu.

Moralni kodeks Rima

Rimljani su imali trajni skup moralnih smjernica pod nazivom mos maiorum („put starijih“), uglavnom prihvaćen i nepisani kodeks dobrog ponašanja. Ovi običaji su smatrali seksualni eksces izvan granica idealnog ponašanja definisanog virtus , idealnim stanjem muškosti koje uključuje samokontrolu. Od žena se takođe očekivalo da budu čedne ( pudicitia) .

Pisani zakoni su uključivali i seksualne delikte, uključujući silovanje, koje je moglo dovesti do smrtirečenica. Prostitutke (a ponekad i zabavljači i glumci) nisu dobili ovu zakonsku zaštitu i silovanje robinje bi se smatralo samo zločinom nanošenja imovinske štete robovlasnici.

Erotska prijapska freska iz Pompeja. Image Credit: CC

Sama brak je, u stvarnosti, bila jednostrana afera. Od žena koje su se udale nije se očekivalo da će ostvariti bilo kakvo zadovoljstvo ili uživanje u tome – one su se jednostavno vjenčale kako bi se pridržavale moralnog kodeksa i rađale. Štaviše, očekivalo se da će pokorna žena zatvoriti oči pred muževljevu seksualnu nevjeru. Muškarcima je bilo dozvoljeno da spavaju koliko god žele sve dok je njihova ljubavnica neudata, ili, ako su bili s dečkom, on je bio stariji od određene godine.

Javne kuće, prostitutke i plesačice su se smatrale svim da bude 'fer igra', kao što su bili stariji muškarci – pod uslovom da bude pokoran. Pasivnost se smatrala ženskim poslom: muškarci koji su se predavali smatrani su manjkavim u vir i u virtusu – bili su osuđivani i vređani kao ženstveni.

Primjer ovog morala kod je viđen u dugoj i javnoj vezi Julija Cezara sa Kleopatrom. Zbog činjenice da Kleopatra nije bila sa rimskim građaninom, Cezarovi postupci nisu smatrani preljubom.

Pitanje dozvole

Rimljani su, na mnogo načina, bili seksualno oslobođeniji od nas . U mnogočemu je bio jak seksualni elementrimske religije. Vestalke su bile u celibatu kako bi bile nezavisne od muške kontrole, ali druge vjerske ceremonije slavile su prostituciju.

Štaviše, razvod i druge takve pravne postupke bile su lake za žene kao i za muškarce. U tom smislu, žene su, u mnogim slučajevima, bile seksualno više oslobođene nego što jesu u mnogim nacijama do danas.

Homoseksualnost se također smatrala neupadljivom, svakako među muškarcima – u stvari, nije bilo latinskih riječi za razlikovanje između istospolne i različitopolne želje.

Djeca su bila zaštićena od seksualnih aktivnosti, ali samo ako su bili slobodnorođeni rimski građani.

Prostitucija je bila legalna i endemska . Robovi su se smatrali jednako imovinom svog gospodara u seksualnom smislu koliko i ekonomski.

Dokaz o seksualnim praksama

“Pan koji se pari sa kozom” – jedan od najpoznatijih predmeta u Zbirka Napuljskog muzeja. Image Credit: CC

Možemo prilično precizno izmjeriti laissez-faire stav Rimljana prema seksu jer znamo toliko o njihovom seksualnom životu. Slično istraživanje, recimo, britanskog pisanja u 19. veku ne bi pružilo ni približno tako jasnu sliku.

Rimljani su pisali o seksu u svojoj književnosti, komedijama, pismima, govorima i poeziji. Čini se da nije postojao niskokulturni tabu vezan za pisanje – ili na drugi način – iskreno prikazivanje seksa. Najbolji pisci i umjetnicirado su se prepustili.

Rimska umjetnost je puna slika koje bi se danas smatrale pornografskim. U Pompejima, erotski mozaici, statue i freske (koji se koriste za ilustraciju ovog dela) nalaze se ne samo u poznatim bordelima i kupatilima koji su možda bili poslovni prostori za prostitutke, već i u privatnim rezidencijama, gde im je dato posebno mesto.

Erotski nabijenih predmeta ima gotovo svuda u ugušenom gradu. To je bilo nešto s čime su se Rimljani mogli nositi, ali ne i moderni Evropljani – mnoga takva otkrića držana su uglavnom pod ključem u napuljskom muzeju do 2005.

Freska iz Kuće Centuriona, Pompeji , 1. vek pne. Image Credit: Public Domain

Izvrnuta slika

Na početku ovog kratkog istraživanja spomenuta je moguća posthumna seksualna kleveta na cijelo rimsko društvo.

Ako je takva pokušano je blaćenje, Rimljani su svoje kritičare snabdjeli s obiljem štetnog materijala, većinom vrlo sumnjivog.

Ideja da nijedan rimski dan nije bio potpun bez orgije ili dvije uglavnom je nastala iz naknadnih činjenica osude loših careva poput Nerona (prvog cara koji je počinio samoubistvo da bi izbjegao svoju sudbinu) i Kaligule (prvog cara koji je ubijen).

Ovo navijanje na njihov labav seksualni moral može ukazivati ​​na to prije nego na takve stvari bili su od vrlo malog značajaapsolutno od vitalnog značaja za stare Rimljane.